خیلی قشنگہ

دو تا کارگر گرفته بودم واسه اثاث کشی. 

گفتن 40 تومن من هم چونه زدم  شد 30 تومن...

بعد پایان کار، توی اون هوای گرم سه تا 10 تومنی دادم بهشون.

یکی از کارگرا 10تومن برداشت و 20 تومن داد به اون یکی.

گفتم مگر شریک نیستید؟

گفت چرا ولی اون عیالواره، احتیاجش از من بیشتره.

من هم برای این طبع بلندش دوباره 10 تومن بهش دادم 

تشکر کرد و دوباره 5 تومن داد به اون یکی و رفتن

داشتم فکر میکردم هیچ وقت نتونستم اینقدر بزرگوار و بخشنده باشم

اونجا بود یاد جمله زیبایی که روی پل عابر خونده بودم افتادم

بخشیدن دل بزرگ میخواد نه توان مالی...

«همه میتونن پولدار بشن اما همه نمیتونن بخشنده باشن»

«پولدار شدن مهارته اما بخشندگی فضیلت»

«باسواد شدن مهارته اما فهمیدگی فضلیت..»

«همه بلدن زندگی کنن اما همه نمیتونن زیبا زندگی کنن»

زندگی عادته اما زیبا زیستن فضیل

زینب پاشا از زنان قهرمان و حماسه ساز تُرک آذربایجانی در اواخر دوره قاجار و به ویژه حادثه امتیاز تنباکو

او با شرکت کردن در نهضت تحریم توتون و تنباکو و نیز گشودن انبارهای محتکران تبریز در زمان قحطی نان، نام خود را در تاریخ جاودانه کرده است

این جملات از اوست: 

اگر شما مردان جراُت ندارید، جزای ستم پیشگان را کف دستشان بگذارید، اگر می ترسید که دست دزدان وغارتگران را از مال و ناموس و وطن خود کوتاه کنید، چادر ما زنان را سرتان کنید و در کنج خانه بنشینید و دم از مردی و مردانگی نزنید، ما جای شما با ستمکاران می جنگیم.

.

شعری به ترکی در وصف زینب پاشا

حوکم ائله دی زینب پاشا

جومله اوناث و فراشا

سیز بازاری باسین داشا

دَگنگی یاغلاییم گلیم

پاتاوامی باغلاییم گلیم

با توجه به پیگیری های مستمر فتح السلطان و صورتجلسه از علت درگیری  و کوشش جانانه او در اثبات بی گناهی شاهسونها در این درگیری و مورد ظلم قرار گرفتن کوچروهاو تلاشهای صمصامی دردادگاه همدان  ، نتیجه ، استرداد اموال به غارت رفته شاهسونها از روستائیان می شود 

.....کمیته ایی تشکیل وبرای باز پس گیری و شناسای متجاوزان گروهی انتخاب می شود و خوانین روستاهای قاراقان به صمصامی می گوید امین شما در ایل کیست ؟ بتواند برای پیدا کردن اموال مردم وقت خود را در اختیار ایل قرار دهد و حق را به حقدار برساند، او می گوید مشدی علی مراد هم باخداست و هم مورد اعتماد طرفین می باشد 

با حکمی چندین امنیه و چند نفر ریش سفید به همراه مشدی علی مراد و مال باختگان برای گرفتن اموال از دست رفته راهی روستاهای شرکت کرده در درگیری می شوند و.......

این برای شاهسونها معمای شده بود ، که چطوری اونها توانستند راز موفقیت مردان کوچ را در درگیری بدانند و با ترفند بتوانند به مردان رشید ایل غلبه کنند .....

بعداز برسی همه جوانب بالخره معلوم شد در زمان اختلافات  خوانین ایل برای ریاست ، خوانین یمینی از فرصت استفاده کرده  با  یکی از خوانین ایل از در دوستی برمیایند و از او در مقابل رقیب حمایت می کنند وقتی رفاقت آنها خیلی صمیمی به قول معروف (جیجی باجی) می شو د درجلسه ایی  علت برتری شاهسونها در نزاع های محلی را ؟ وچگونه می توان بر  آنها غلبه کرد ، خان ایل  برای اینکه شجاعت شاهسونها را به رخ آنها بکشد می گوید:خودا شسونه ائل قودرت وریب هئچ کس اولار گوج اولا بیلمز با خنده ادامه می دهد:  مگر اول صوب و بئیر بوقچا چورک بئلیزه باغلایایز و....

این گفتمان باعث پی بردن به ضعف کوچو، و طرح هجوم غافلگیر کننده از طرف خوانین یمینی می شود.

  ......این اتفاق ناگووار باعث می شود اختلافات ائل بگی ها و خوانین ایل بغدادی فروکش کند و همه دست در دست هم دهند تا به کمک هم ناز شستی به خوانین یمینی ها نشان دهند، و اموال به غارت رفته را باز ستانند 

.....این اتحاد تا مدتی زبان زد شده بود 

سلیمان امیری فرد

ساقى منى مهمان ائله بیر ساغره خاطیر

دولدور منه پیمانه گتور دیلبره خاطیر

سنده دور ایاغه هله ائى نازلى نیگاریم

پیش میزی قلمدانی گتور دفتره خاطیر

آچ پنجره نی جانیمه صوبحون یئلى دگسین

غررا صلوات عرض ائله پیقمبره خاطیر

هر چند سفرنامه داخی یازمییاجایدیم

یازدیم بو کیچیک قطعه نی نور آزره خاطیر

شهریور آیی شهریارین ایل دؤنومونده

گئتدوخ گینه تبریزه همان سروره خاطیر

پیمان پاشازاده داخی نور آزریلن من

آبباسدا گؤتوردو ساکینی بیزلره خاطیر

تبریزده تازا دوسلاری تاپدی بیزی آتدی

تک قویدو هتل ده بیزی تک داوره خاطیر

هر چند دئدوخ گل بو داشی توک اتگیندن

قوربتده بیزی آتما آدون حیدره خاطیر

پیماندا اکیلدی تاری بیلسین هارا گئتدى

شاید نظرى سوقاتیمیش همسره خاطیر

بیر كؤهنه. طیر تاپدی هتل دن پاشازاده

هئى گزدی اونون دؤوره سینی پنچره خاطیر

نیلوفر آدیندا قیز اوشاقین دیله دوتدی

ایستلله همیشه اوشاقی مادره خاطیر

اوچ گون شعرا وئردیله ترتیب محافل

صرراف سخن شاعیر نام آوره خاطیر

بیر پخمه مورید دوتدی بیزیم منتشیمیزدن

گئتدیم هارا دوشدى دالیما مئنتره خاطیر

بعضى تازا شاعیر گؤیه ریبدیر آمان آلله

نه شرمی نه اوستاده قویور بیر کره خاطیر

نه قافیبه نه وزن قانیللار نه صنعت

اصلا نه قویوللار نه دوزا شککره خاطیر

ائى شئعر "نو" ایجاد ائلى ین ذاتیوه لعنت

قانلار قورودو سنده اولان نئشتره خاطیر

افسانه اوخورسان بیزه یا بوخچی سوخورسان؟

قورتار داخی شهزاده علی اکبره خاطیر

یا قانتورولان چک بونی یا آرشینیلان اؤلچ

یا حرفینی سای شوقه ریبین لنگره خاطیر

بو شورو حجازیله جماز اوسته اوخونماز

مین ائششگه جاز اوسته اوخو عرعره خاطیر

س....قزلین داد دوزونا قویمادین اصلا

بولبول . گوله. نه ساقی یه نه ساغره خاطیر

عومرونده فقط بیر بونا دیلخوشدو "کریمی"

مدح ائیله مه ییب بیر كسى سیم و زره خاطیر

؛

آنسیز آنیمساتدی آنی‌لار کؤنلوم 

گؤردوم نئجه داغ‌لار؛ داغلایان داغ‌لار

سئوداسیز اومودون دیل-آغیز الین 

گؤردوم نئجه باغ‌لار؛ باغلایان باغ‌لار 

؛

کیم چؤل گؤزون آچدی ایچین داندیردی 

گؤزو یاش‌لا قاندان چوْخ اوتاندیردی 

کیمی گؤزون آچدی اؤزون قاندیردى 

گؤردوم نئجه آغلار؛ آغلایان آغلار 

؛

بوْز بوْیا دیه‌رین سوْروش بوْزقورددان 

شیمشک‌لر گؤیردن؛ سرپیلن اوْددان 

قیزغین توْققوشاندا قارا بولوددان 

گؤردوم نئجه چاغلار؛ چاغلایان چاغ‌لار

؛

کیمسه اؤز قایغیسین چکیب قوْرویور 

کیم! کیمین! دیلین‌دن توتوب سۆرویور

بویروق‌لار بویوران؛ بویروق بویورور 

گؤردوم نئجه حاق‌لار؛ حاقلایان حاق‌لار

؛

سئودا باشین اوجالدار سئودالی‌لار 

منى اؤزدن كئچر سایسیز من اوْلار

قارایا بۆرونن اوْلماز "بختیار"

گؤردوم نئجه آغ‌لار؛ آغلایان آغ‌لار 

؛

(بختیار فرخ)

اعزام تیم خوشه طلایی ثنا،ساوه به کرمان

دیداربا مس کرمان

عکاس خبری محمدرضاغلامی

محبته، صداقته، ایلقارا، 

  بیر چؤره یه، بیر ده دوزا عاشیقم. 

  بیر قوجا یاریم وار، مین قیزا دیر، 

  نه گلینه، نه ده قیزا عاشیقم.

 

  مرده لازیم اولسا کئچرم جاندان، 

  تربییه آلمیشام عاریف اینساندان. 

  زهلم گئدیر حیله ، فیتنه، یالاندان، 

  آچیق قلبه، دوغرو سؤزه عاشیقم.

 

  جان دئ ائله سینه او قدیر بیله، 

  اورگیندن کینی، کدری سیله. 

  هر آن کؤمک دورا اوبایا، ائله، 

  محبتله باخان گؤزه عاشیقم.

 

  حالال زحمت آلدیم صنعت بازاری، 

  یول آلدیم حاق اولان دوز یولا ساری. 

  نییمه لازیمدی دونیانین واری، 

  ایریدن قاچقینام، دوزه عاشیقم.

 

  مردده سخا گؤردوم، ایگیدده هونر، 

  مردلر اؤلکه سینی فیراوان ایستر. 

  معریفت دوشونر صاحیبی-دفتر، 

  عالیملر، عاریفلر، سیزه عاشیقم. 

   

  یان قاچیرام ناخلفدن، خاتادان، 

  باراتیمی پاک آلمیشام بوتادان. 

  صنعتیمی اؤیرنمیشم آتادان، 

  شعردن سالدیغی ایزه عاشیقم.

 

  شمشیری یئتیریب طالع بو یاشا، 

  کؤنول همدمیمله گزیرم قوشا، 

  هانسی بیر دیل ائل نظری دانیشا، 

  اهلی-دیله، نورلو اوزه عاشیقم. 

کاربر وهمگروهی محترم s bavafaدرود فراوان ؛؛

همتبار گرامیمان خانم میترا شاهسون ازایل باصری لطف کرده و این مقاله را از گروه طایفه ی گیکلو و یا فرهیختگان عشایر کپی کرده ودرگروهها وکانالهای مربوط به ایل خودهم بازتاب داده اند بنده منتظر ماندم تا ایشون اطلاعاتی هم درمورد طوایف هومونلو وبیگدیلو ارائه بفرمایند ولی یا آنلاین تشریف نداشتند ویا سرگرم کاری بوده اند بازهم بنده به نیابت از سرکار خانم شاهسون اطلاعاتی مختصر از دوطایفه هم کفو و متناسب هومونلو وبیگدیلو عریضه میدارم :

طوایف همونلو وبیگدیلو مانند دوروح دریک کالبد بحساب میایند ودرطول تاریخ هم این قرابت و "دایاغ "دربین بیشتر طوایف مرسوم بوده ازجمله :

گیکلوها با حاج خوجالی 

اودلو با مرادلو 

فولادلو با قوزاتلو 

تکله با قوجابیگلو 

مغانلو با خلیفه لو 

و...

طایفه ی هومونلو از طوایف 24گانه اوغوز (نژاد)وسپس درترکیب طوایف 32گانه ی شاهسون قرارگرفته وباعتراف برخی مورخین از جمله رادکف و آگرونوویچ جزو تشکیلات واتحادیه هفت خاصه یا "یددی اویماغ "هم واردشده است .

مستحضر هستید درقدیم الایام وقتی شاهسونها ی نا اشنا  بهمدیگر میرسیدند سوال میکردند شامی هستید یارومی ؟

باید عرض کنم طوایفی که  از سرزمین و دیار اناتولی (آنادولی )عثمانی به ایران مهاجرت کرده بودند رومی و طوایفی که از دیار شام مهاجرت کرده بودند شامی مینامیدند ؛

طایفه ی هومونلو وبیگدیلو درزمان پادشاهی شاه عباس اول از سرزمین شام به ایران مهاجرت کرده و شامی محسوب میشوند بیشتر اهالی طایفه هومونلو درشهر اونگوت و اطراف ان ساکنند ازجمله درروستاهای جهانگیر خانلو ،تکچی ،آقاوردیلو ،شوردره.

تعدادی هم از طایفه هومونلو وبیگدیگو درشهر پارسا اباد و شرق آن درروستاهای تکه چی ،پاراقشلاق ،حمدا...آباد وفیروز آباد واوزون قویی ساکنند قشلاقشان دردشت مغان وشرق پارسا آباد وییلاقشان درمنطقه ارشق (ارشه )واقع شده است . 

تیره های طایفه ی هومونلو عبارتند از :

آقاوردیلو .اللهوردیلو .سیدلر.گروسلار.ممد جفرلو .محمدحسینلو و محمد ولیلو میباشند 

آخرین ریئس طایفه هومونلو وبیگدیلو مرحوم حاج سوادخان جهانگیرزاده بودند ؛؛

امیدوارم دوستان صاحب قلم با امعان نظر خرده را بربنده ببخشایند و درتکمیل مقاله اهتمام نظر فرمایند .

            افراد آذری تکله 1398/6//31

وقتی واژه شاهسون بیان می شود جدا از تعریف لغوی آن در لغت نامه ها که سطحی به معنی شاه دوست یا دوستدار شاه بیان شده است ........، در ذهن خواننده و یا شنونده  تصویر مردان سلحشور و جنگ آوران نامداری شکل می گیرد که با قدرت معنوی این واژه  توانسته اند کشور عزیزمان را با خون سرخ خود به امنیت و  آسایش برسانند ......

بنابراین شاهسون یعنی شجاع ، دلیر ، بی باک ،از جان گذشته .........

....اگر بخواهیم به علت استفاده این واژه پی ببریم باید کمی با احتیاط تر شکل گیری سلسله صفویه را کنکاش کنیم و رد خلعت شیخ صفی را پیگیری  و آموزش پیروان این طریقت و چله نشینی برای............ وپرورش یافتن انسانهای عاشق به خاندان حضرت علی ابن ابیطالب( ع) را در محضر علی سیاه پوش ، شیخ ابراهیم، شیخ جنید ،سلطان حیدر و شاه اسماعیل اول

شاید برای کامل کردن کلمه شاهسون بتوان گفت شاهسون به دلیر مردانی گفته شده که حکومت را حق شاه مردان با نعره حیدر ،حیدر به حمایت فرزندان آن امام عظیم الشان ( صفویه) برخاستند..............

این از سیاست بازی ،خواهان تاج وتخت بعد از شاه اسماعیل اول است بخصوص شاه عباس که توانست بواسطه معنای ذاتی و معنوی آن ..... اتحادیه بزرگی را برای تثبیت حکومت خود با این نام بوجود بیاورد ......

با وارد شدن  شاهسون به بازی سیاست و قدرت و واردشدن اقشار مختلف به این جمع و بوجود آمدن سپاهی به این نام معنای لغوی واژه نویسان بر کلمه شاهسون  حاصل شد

برداشت....

سلیمان امیری فرد

بنام خدا

بهارسال ۱۳۳۵

.....شقایق ها با نسیم بهاری ییلاق را با بوی خوش معطر ، دشت با چیدمان سوسن و سنبل و گلهای ارغوانی فرش زیبایی را برای مهمانان خود گسترده ، گلها با صدای زنگ کاروان به هیجان آمده با رقص خود به مردمان رشید شاهسون ، بخاطر آمدن به  دامنه خوش آب و هوای  قاراقان  خوش آمد می گفت ، زمزمه هآی پدران و مادران در هنگام  برپای چادر ها (قاراچادر) ، صدای نی چوپان و گاهن هی هی آن برای مدیریت گله ، بازی بزغاله های شیطان و بره های چموش در این طبیعت بکر ،  بیننده را وا می داشت با این ترکیب زیبای خلقت غم و غصه ها را از خود دور کند وبرای لحظه ایی به عظمت کردگار  .... ........

....صدای تیری همه را متوجه خود کرد گله گوسفندها از برخورد تیر به زمین از محدوده دور شدند و دور هم جمع شده از ترس گوش هایشان تیزشد  و با چشمان نگران به اطراف می نگریستند..............

.......مردان ایل تا به خود شان بیایند روستایی های را دیدند، مثل مور و ملخ بقچه به پشت  چوب بدست به سمت آنها هجوم می آورد 

.....در بعضی از جاها به واسطه نزدیک شدن روستائیان به چادرشاهسونها زدو خوردهای بین آنها اتفاق افتاد، ولی بخاطر ذات جنگجوی مردان ایل آنها عقب نشینی کرده و درگیری از چوب  به ساپان و تیراندازی کشیده می شود، برای یاری خواستن، درآرپا درَ یکی از شاهسونها از فرصت استفاده کرده با خیز بلند سوار اسب می شود تا به طوایف اطلاع دهد....... ، ولی با اصابت تیر بر اسب از زین به زمین می افتد  ........

بخاطر حمله همه جانبه روستائیان و غافلگیرشدن مردان ایل در ..... نیروهای مهاجم  توانسته بودند به اوبای شاهسونها دست برد بزنند و این درگیری بعداز چند ساعت به آرامش رسید

مقداری از وسایل شاهسون ها مورد چپاول و غارت قرار می گیرد

ادامه دارد

سلیمان امیری فرد